Bộ Y tế đang xây dựng Dự thảo Thông tư Quy định nguyên tắc, tiêu chí xây dựng, cập nhật, ghi thông tin, cấu trúc danh mục và hướng dẫn thanh toán đối với thuốc hóa dược, sinh phẩm, thuốc phóng xạ và chất đánh dấu thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia BHYT.
Bộ Y tế cho biết, nguyên tắc chung xây dựng, cập nhật danh mục thuốc BHYT
- Thúc đẩy thực hiện chính sách sử dụng thuốc hợp lý, an toàn, hiệu quả.
- Đáp ứng yêu cầu khám bệnh, chữa bệnh, phù hợp với mô hình bệnh tật của Việt Nam.
- Bảo đảm quyền lợi của người tham gia BHYT, góp phần từng bước thực hiện giảm tỷ lệ chi trả trực tiếp của người tham gia BHYT.
- Bảo đảm khả năng chi trả của quỹ BHYT trong từng giai đoạn.
- Kế thừa Danh mục thuốc hóa dược, sinh phẩm, thuốc phóng xạ và chất đánh dấu thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia BHYT đã ban hành.
- Tham khảo Danh mục thuốc thiết yếu của Việt Nam và của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hiện hành.
Việc bảo đảm quyền lợi của người tham gia BHYT góp phần từng bước thực hiện giảm tỷ lệ chi trả trực tiếp của người tham gia BHYT.
Về tiêu chí xem xét đưa thuốc vào danh mục thuốc BHYT
Tại dự thảo Thông tư, Bộ Y tế nêu các tiêu chí cụ thể như:
Thuốc đơn thành phần được xem xét đưa vào danh mục khi đáp ứng đủ các tiêu chí sau đây:
Thứ nhất, thuốc không thuộc trường hợp có khuyến cáo của WHO hoặc Bộ Y tế Việt Nam hoặc cơ quan quản lý dược của các nước hoặc hội y khoa, dược khoa, hội bệnh học có uy tín do Bộ Y tế công bố hoặc đề xuất, kiến nghị của các cơ quan, tổ chức chuyên môn về y tế hoặc của Hội đồng chuyên môn tư vấn về danh mục thuốc thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia BHYT thuộc một trong các trường hợp: Thuốc, hoạt chất có khuyến cáo không sử dụng; Thuốc, hoạt chất có cảnh báo về an toàn hoặc lợi ích không vượt trội so với nguy cơ.
Tại thời điểm xem xét, thuốc không có thuốc thành phẩm nào chứa hoạt chất được Cục Quản lý Dược cấp giấy đăng ký lưu hành hoặc giấy phép nhập khẩu còn hiệu lực. Thuốc đang trong giai đoạn xem xét gia hạn hồ sơ đăng ký được xem xét đối với từng trường hợp cụ thể. Không áp dụng quy định tại khoản này đối với thuốc cấp cứu, hồi sức cấp cứu, chống độc, thuốc hiếm cần thiết cho điều trị.
Thứ hai, thuốc có ít nhất một thành phẩm chứa hoạt chất đề nghị đưa vào danh mục đã được Cục Quản lý Dược cấp giấy đăng ký lưu hành hoặc giấy phép nhập khẩu còn hiệu lực. Thuốc đang trong giai đoạn xem xét gia hạn hồ sơ đăng ký được xem xét đối với từng trường hợp cụ thể.
Thứ ba, thuốc có trong hướng dẫn chẩn đoán và điều trị của WHO hoặc Bộ Y tế Việt Nam hoặc cơ quan có thẩm quyền của các nước hoặc các hội y khoa, dược khoa, hội bệnh học có uy tín do Bộ Y tế công bố hoặc có trong chuyên luận của Dược thư quốc gia hiện hành.
Thứ tư, thuốc có báo cáo đánh giá tác động ngân sách tại Việt Nam;
Thứ năm, thuốc có bằng chứng khoa học về chi phí - hiệu quả tại Việt Nam hoặc tổng quan hệ thống về chi phí - hiệu quả, trừ trường hợp đặc biệt quy định tại Điều 8 Thông tư này. Ưu tiên bằng chứng khoa học về chi phí - hiệu quả tại Việt Nam.
Cũng tại dự thảo, Bộ Y tế cho hay thuốc phối hợp được xem xét đưa vào danh mục thuốc BHYT khi đáp ứng đủ các tiêu chí: Thuốc phối hợp mà các thành phần đã có trong danh mục hiện hành dưới dạng đơn chất được xem xét đưa vào danh mục khi đáp ứng đủ các tiêu chí quy định tại Thông tư; Thuốc phối hợp có thành phần chưa có trong Danh mục hiện hành được xem xét đưa vào danh mục theo quy định tại Thông tư.
Thuốc đơn thành phần hoặc thuốc phối hợp đã có trong danh mục nhưng khác đường dùng, dạng bào chế; hoặc vitamin và khoáng chất đã có trong danh mục nhưng khác dạng đồng phân hóa học hoặc các dạng muối được đưa vào danh mục khi đáp ứng tất cả các tiêu chí: Được đánh giá an toàn, hiệu lực không thấp hơn so với thuốc đã có trong danh mục; Đáp ứng tất cả các tiêu chí quy định tại Thông tư.
Thuốc phóng xạ và chất đánh dấu được xem xét đưa vào danh mục khi đáp ứng đủ các tiêu chí quy định tại Thông tư.
Thuốc hiếm thuộc Danh mục thuốc hiếm do Bộ Y tế ban hành hoặc danh mục thuốc hiếm của WHO hoặc cơ quan quản lý dược của các nước, hoặc các hội y khoa, dược khoa, hội bệnh học có uy tín do Bộ Y tế công bố được xem xét đưa vào danh mục khi đáp ứng đủ các tiêu chí quy định tại Thông tư và có bằng chứng tổng quan hệ thống về chi phí - hiệu quả.
Thuốc hiếm thuộc Danh mục thuốc hiếm do Bộ Y tế ban hành hoặc danh mục thuốc hiếm của WHO hoặc cơ quan quản lý dược của các nước, hoặc các hội y khoa, dược khoa, hội bệnh học có uy tín do Bộ Y tế công bố được xem xét đưa vào danh mục thuốc BHYT khi đáp ứng đủ các tiêu chí quy định tại Thông tư và có bằng chứng tổng quan hệ thống về chi phí - hiệu quả...
Tiêu chí xem xét thuốc cần quy định điều kiện, tỷ lệ thanh toán BHYT
Theo dự thảo Thông tư, thuốc đề xuất đưa vào danh mục thuốc BHYT khi đáp ứng tiêu chí quy định tại Thông tư được xem xét để quy định tỷ lệ và điều kiện thanh toán hoặc thuốc đã có trong Danh mục thuốc hiện hành được xem xét giảm tỷ lệ hoặc quy định điều kiện thanh toán hoặc quy định điều kiện thanh toán chặt hơn khi có một trong các tiêu chí sau:
- Thuốc có chi phí điều trị lớn hoặc tác động ngân sách lớn;
- Thuốc có chi phí điều trị cao hơn so với thuốc cùng chỉ định và cùng nhóm tiêu chí kỹ thuật có trong danh mục thuốc hiện hành;
- Thuốc cần điều kiện sử dụng chặt chẽ để phòng, chống kháng thuốc hoặc thuốc cần điều kiện năng lực chuyên môn kỹ thuật.
Thuốc đã có trong danh mục thuốc hiện hành được xem xét tăng tỷ lệ hoặc giảm điều kiện thanh toán khi đáp ứng đủ các tiêu chí sau đây:
- Là thuốc lựa chọn đầu tay hoặc có hiệu quả điều trị vượt trội hoặc có trong hướng dẫn chẩn đoán và điều trị của WHO hoặc Bộ Y tế Việt Nam hoặc cơ quan có thẩm quyền của các nước hoặc các hội y khoa, dược khoa, hội bệnh học có uy tín do Bộ Y tế công bố, phù hợp với nhu cầu điều trị và khả năng đáp ứng chuyên môn của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh;
- Có báo cáo đánh giá tác động ngân sách tại Việt Nam.
- Các thuốc có cùng chỉ định, chi phí điều trị tương đương: tỷ lệ thanh toán như nhau và điều kiện thanh toán tương đồng.
- Tại thời điểm xem xét các trường hợp quy định Thông tư, trường hợp cơ sở kinh doanh dược có chính sách giảm giá thuốc và có báo cáo đánh giá tác động ngân sách thì được xem xét tỷ lệ, điều kiện thanh toán phù hợp.
Trả lời cử tri liên quan đến thuốc BHYT, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, Việt Nam được đánh giá là một trong số ít các nước trên thế giới có danh mục thuốc thuộc phạm vi chi trả của Quỹ BHYT tương đối đầy đủ, toàn diện và mở rộng so với mức phí đóng BHYT.
Về danh mục thuốc tân dược: Thông tư số 20/2022/TT-BYT ngày 31/12/2022 của Bộ Y tế ban hành danh mục và tỷ lệ, điều kiện thanh toán đối với thuốc hóa dược, sinh phẩm, thuốc phóng xạ và chất đánh dấu thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia BHYT gồm 1037 hoạt chất/thuốc hóa dược và sinh phẩm chia làm 27 nhóm lớn và 59 thuốc phóng xạ và chất đánh dấu.
Trong đó, thuốc hầu hết được sử dụng tại bệnh viện hạng II trở lên, bệnh viện hạng III sử dụng khoảng 795 thuốc chiếm khoảng 77%. Trạm y tế xã được sử dụng khoảng 262 thuốc chiếm 25,26% và một số thuốc điều trị các bệnh mãn tính cấp tại Trạm theo hướng dẫn chẩn đoán điều trị của Bộ Y tế.
Về danh mục thuốc y học cổ truyền: Thông tư số 05/2015/TT-BYT ngày 17/3/2015 của Bộ Y tế ban hành và hướng dẫn danh mục thuốc đông y, thuốc từ dược liệu và vị thuốc y học cổ truyền thuộc phạm vi thanh toán của Quỹ Bảo hiểm y tế gồm 229 thuốc đông y, thuốc từ dược liệu chia thành 11 nhóm tác dụng và 349 vị thuốc cổ truyền chia thành 30 nhóm tác dụng theo y lý y học cổ truyền.
Trong đó, các thuốc được sử dụng tại gần như tất cả các bệnh viện; chỉ một số rất ít thuốc đông y, thuốc từ dược liệu chỉ được sử dụng tại bệnh viện hạng III trở lên.
Bên cạnh đó, theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, danh mục thuốc BHYT tại Việt Nam được ghi dưới dạng tên hoạt chất/thành phần, không ghi hàm lượng, dạng bào chế và tên thương mại nên việc lựa chọn thuốc thành phẩm được Quỹ BHYT thanh toán tại các cơ sở khám, chữa bệnh không bị giới hạn bởi chủng loại thuốc với giá rẻ hay đất, thuốc nội hay thuốc ngoại
Theo Báo Sức khỏe và Đời sống